Cwm Cnau Mwnci

Stori i blant (2010)

Un tro (neu efallai dau neu tri), mewn bydysawd pell-ac-eitha-agos, bu planed bach twt o’r enw Elipenelin.

Roedd Elipenelin yn blaned hynod o daclus. Roedd bob dim yn ei le a roedd lle i bob dim. Yn wir, bob blwyddyn cafodd Elipenelin wobr am fod ‘Y Planed taclusaf yn yr Alaeth’.

Ar y planed Elipenelin doedd y dail ar y coed ddim yn beiddio cwympo oddi ar y coeden ac felly arhoson nhw’n wyrdd ac yn berffaith ar y canghennau drwy’r flwyddyn i gyd.

Stryd taclus Elipenelin

Ar y planed Elipenelin blodeuodd y planhigion ddegwaith y flwyddyn ac felly roedd y planed yn lliwgar ac yn llachar fel gardd alban gwanwyn drwy’r flwyddyn i gyd.

Y dref taclusaf ar y planed taclusaf oedd Cwm Cnau Mwnci. Roedd popeth yng Nghwm Cnau Mwnci yn berffaith ei olwg. Roedd y ffyrdd, heblaw am leiniau gwyn syth, yn ddu fel y fagddu. Roedd y tai i gyd, heblaw am y ffenestri glân a gloyw yn wyn fel losin mintys. Roedd y caeau, heblaw am y blodau hyfryd, yn wyrdd fel letys ffres ac doedd dim un peth bach o sbwriel i’w cael unrhywle yn y dref.

Yng Nghwm Cnau Mwnci roedd hi yn erbyn y gyfraith i anadlu’n rhy drwm rhag ofn bod rhywbeth yn cael ei symud mas o’i le. Roedd hi hefyd yn erbyn y gyfraith i disian neu rhechen tu allan i’ch ty.

Yn ogystal, bu grwp o bobl tal, o’r enw ‘Y Glenlu’ a aethai o gwmpas y dref yn ystod y dydd yn gwneud yn siwr bod popeth yn dwt ac yn lan ac yn daclus bob amser.

O ganlyniad Y Glenlu, roedd y bobl yng Nghwm Cnau Mwnci yn hapus dros ben gan taw eu tref nhw oedd y gorau yn eu byd.

Ond am ryw reswm ddaeth dim llawer o ymwelwyr i’r dref fach rhyfedd er taw hi oedd y lle gorau yn yr alaeth. Y gwir oedd, nad oedd Cwm Cnau Mwnci yn lle croesawgar iawn. Yn lle ‘Bore da’ byddai trigolion Cwmcnoi yn cyfarch ei gilydd bob dydd gyda ‘Bydd yn daclus!’. Hefyd byddai unrhywun nad oedd yn edrych yn smart ac yn gwisgo dillad newydd yn cael eu arestio a’u taflu allan o’r dref yn syth. O ganlyniad daethai neb i aros yn y dref. (Wel, dim o fwriad ta beth!)

Ond un diwrnod daeth un ymwelydd annisgwyl, anffodus.

Drwmfolwyn Drimdod

Fel mae’n digwydd roedd dewin bach o’r enw Drwmfolwyn Drimdod ar daith olaf ei flwyddyn allan cyn mynd i goleg y dewiniaid. Roedd e wedi teithio drwy deunaw galaeth cyn cyrraedd ar Elipenelin ac roedd e wedi cael amser wych ar bob un ohonynt.

Roedd e wedi sgio i lawr mynyddoedd mawreddog Mwmbojymbo. Roedd e wedi nofio ym moreodd melyn Llyn Llaca-Sudd-Bolgi. Roedd e wedi hwylio dros rhaeadr rheibus rhewlyn Rhajacistani. 

Ac roedd e wedi goroesi bob un.

Ond wrth wneud hyn, roedd e hefyd wedi gwario ei arian i gyd ac ar ei ffordd adre roedd e’n gobeithio aros ar Elipenelin achos roedd e wedi clywed bod y gwestai am ddim. Wrth gwrs roedd rheswm da pam roedd aros mewn gwestai ar Elipenelin yn costio dim. Ond erbyn i Drwmfolwyn Drimdod gyrraedd y planed taclusaf yn yr alaeth doedd e ddim yn gwybod am hynny ac yn waeth byth roedd e’n anniben iawn ei olwg. Roedd ei wallt yn wyllt ac yn hir mewn sioc drydan o lanast gan gael ei chwythu gan y gwynt gwyllt Ogofgonstondin. Roedd ei ddillad dewinol yn frwnt ac yn llawn tyllau fel hen hances cawr ar ol parasitio yng ngheunant Jengobontwenwyn. Roedd ei het yn gam ac yn rhacs ar ol hela teigrod tanllyd Tomitintitfa.

Mrs Cola Clustdew

Felly ar ddechrau mis Mafon ar Ddydd Neifion am tua pedwar o’r gloch y prynhawn fe swyniodd y dewin ifanc ei hunan i lawr i’r planed o’i longofod a chyrhaeddodd Drwmfolwyn Drimdod ar stepen drws gwesty Mrs Cola Clustdew.

Wrth i Mrs Cola Clustdew agor ei drws a gweld y dewin bach aflan dywedodd hi

“O glendid mawr! Pwy ar Elipenelin ydych chi?”

“Helo” dywedodd y dewin bach bawlyd “Dw i’n chwilio am le i aros yn y dref fach hyfryd hon. Oes stafell gyda chi?”

Edrychodd menyw y gwesty mawr taclus ar y dewin fel pe bai’n sefyll mewn sach o sic saith mis oed. Esboniodd y dewin ei fod e wedi bod yn teithio’r alaeth ers blwyddyn ac roedd e ar fin orffen ei daith hir ac nad oedd dim dime coch gyda fe ar ôl i dalu am westy.

“Cerwch o ‘ma!” gwaeddodd Mrs Cola Clustdew mor uchel ag arth gwyllt “Rydych chi’n llygru fy llygaid ac yn halogi harddwch fy hen dref dwt a thaclus!”

Ac ar hynny caeodd y drws yn glep ar ei wyneb.

Synnodd y dewin bach bawlyd. Siomodd e hefyd. Roedd pawb ar ei daith wedi bod mor gwrtais hyd yn hyn. Ond nid felly yng Nghwm Cnau Mwnci. Am fenyw anghwrtais! Symudodd e ymlaen.

Chwifiodd y dewin ifanc ei hudlath wrth ddweud

“Wpla-bob-wpla, Jimi-gam-jam, Bant a fi, Wym-wam-bam!”

…a symudodd yn syth i stepen drws gwesty Mr Tango Wigwam.

Wrth i Mr Tango Wigwam agor ei ddrws a gweld y dewin bach bawlyd dywedodd e “O glendid mawr! Pwy ar Elipenelin ydych chi?”

“Helo” dywedodd y dewin bach bawlyd “Dw i’n chwilio am le i aros yn y dref fach hyfryd hon. Oes stafell gyda chi?”

Edrychodd dyn y gwesty mawr taclus ar y dewin fel pe bai’n sefyll mewn llaid llo llaes. Esboniodd y dewin ei fod e wedi bod yn teithio’r alaeth ers blwyddyn ac roedd e ar fin orffen ei daith hir diddorol yn y dref.

“Cerwch o ‘ma!” gwaeddodd Mr Tango Wigwam mor uchel ag arth wen wyllt “Rydych chi’n llygru fy llygaid ac yn halogi harddwch fy hen dref dwt a thaclus!”

Ac ar hynny caeodd y drws yn glep ar ei wyneb.

Synnodd y dewin bach bawlyd eto. Siomodd e eto hefyd. Roedd pawb ar ei daith hyd yn hyn wedi bod mor gwrtais a chyfeillgar. Felly, symudodd ymlaen. Tri drws i’r dewin! meddyliodd a chwifio ei hudlath unwaith eto a dweud

“Wpla-bob-wpla, Jimi-gam-jam, Bant a fi, Wym-wam-bam!”

…a symud yn syth i stepen drws y gwesty olaf yn y dref sef gwesty Mr Glawtyrfe Fan Hambon.

Wrth i Mr Glawtyrfe Fan Hambon agor ei ddrws a gweld y dewin bach bawlyd fe ddywedodd e

“O glendid mawr! Pwy ar Elipenelin ydych chi?”

“Helo” dywedodd y dewin bach aflan “Dw i’n chwilio am le i aros yn y dref fach hyfryd hon. Oes stafell gyda chi?”

Edrychodd dyn y gwesty mawr taclus ar y dewin fel pe bai’n sefyll mewn crawn cranc crychlyd y planed Crapa. Esboniodd y dewin ei fod e wedi bod yn teithio’r alaeth ers blwyddyn ac roedd e ar fin orffen ei daith hir diddorol yn y dref.

“Cerwch o ‘ma!” gwaeddodd Mr Glawtyrfe Fan Hambon mor uchel ag hen lew blinedig “Rydych chi’n llygru fy llygaid ac yn halogi harddwch fy hen dref dwt a thaclus!” Ac ar hynny caeodd y drws yn glep ar ei wyneb.

Aeth y dewin bach i symud ei hudlath unwaith eto ond cyn iddo swynio a symud i le arall tisianodd yn uchel

“Aaaaaaaaaaaaa-tisiwww!”

Roedd y dewin bach bawlyd wedi bod yn teithio mor hir ac yn cael amser mor wych roedd e wedi anghofio ffaith pwysig amdano ei hunan. Dewin bach o’r planed  Didarog 12 oedd ef ac roedd pawb o’r planed hapus hynny yn mynd yn sal pe bai’n cael eu siomi oherwydd unrhyw dristwch mawr. Roedd pobl Cwm Cnau Mwnci wedi siomi fe gymaint mewn deg munud wrth wrthod e dairgwaith fe allai Drwmfolwyn Drimdod deimlo annwyd mawr yn tyfu o tu fewn ei drwyn.

Ac ar hynny fe ddechreuodd y dewin bach bawlyd disian fel trên ager mynd lan allt serth ar llethrau mynyddoedd mawreddog Mynmbojymbo.

“Aaa-tisw! Aaa-tisw! Aaa-tisw!” ffrwydrodd y dewin

A chyda bob tisian diflanodd. A chyda’r un nesaf ymddangosodd rhywle arall yn y dref. A chyda bob tisian taflodd ei drwyn y snotiau mwya lliwgar dros y palmant mawr perffaith. A chyda bob tisian roedd y dewin bach aflan yn creu cawlach o lanast mawr yn y dref daclusaf yn y alaeth.

Erbyn pump o’r gloch ar Ddydd Neifion ym mis Mafon ar y planed Elipenelin roedd smotiau gwyrdd, glas a gwyn dros bob stryd a phalmant, ym mhob cae a gardd ac ar bob to a wal Cwm Cnau Mwnci.

Fel arfer roedd dewiniaid o’r planed Didarog 12 yn tisian am ddim mwy na deg munud ar ôl cael eu siomi ond roedd Dromfolwyn Drimodod wedi’i siomi gymaint gan ddiffyg groeso pobl Cwm Cnau Mwnci roedd e’n dal i disian ar ôl awr. Ac roedd e’n methu stopio.

Cyn bo hir, cyrhaedodd ‘Y Glenlu’ i weld y llanast ac arestio pwy bynnag roedd wedi creu sut cawl o liw ar strydoedd tref lanaf yr aleath. Daeth Mrs Cola Clustdew allan hefyd. A Mr Tango Wigwam . A Mr Glantyrfe Fan Hambon. Chwiliodd pawb am y trosdeddwr drwg a oedd wedi llygru eu llygaid ac wedi halogi harddwch eu hen dref dwt a thaclus.

Ond roedd y dewin wedi diflannu.

Felly, fe geisiodd ‘Y Glenlu’ i olchi’r snot o’r palmant a’r waliau ond er gwaethaf bob ymdrech enfawr a phob math o lanedydd cryf a glanhedydd hylif a glanhedydd llawndrochion – methon nhw olchi’r staenau oddi ar y dref.

Y Flwyddyn nesaf, collodd Cwm Cnau Mwnci y wobr am Dref Daclusaf yr alaeth.

Felly, y tro nesaf rydych chi’n cerdded i lawr y stryd yn eich tref chi, edrychwch ar y palmant. Oes smotiau gwyn brwnt fel snot dewin bach bawlyd? A fyddai’ch tref chi ennil wobr am dref taclusaf yr alaeth?

2010

Y Diwedd